نقشه برداری وکاربردهای آن:
تاریخچه ی مهندسی عمران به اصطلاح به قرن هجدهم باز می‌گردد. در آن زمان مهندسی عمران در مقابل رشته طراحی قرار داشت. رشته طراحی به مسائل ساخت و ساز بناهای دست ساز انسان مانند سدها، ساختمان ها، پل‌ها و کانال‌ها می پرداخت. البته طی گذشت سال های متمادی و با پیشرفت علم و تخصصی شدن علوم، به مرور علوم مختلف، از جمله مکانیک جدا شده اما این اصطلاح هم چنان نام خود را برای عمران مهندسی حفظ کرد. در کشور ما نیز این رشته تا قبل از انقلاب فرهنگی به نام ” مهندسی راه و ساختمان” معروف بود. اما بعد از انقلاب فرهنگی عنوان “مهندسی عمران” برای آن در نظر گرفته شد.
افرادی که در این رشته مشغول تحصیل می شوند می توانند در پروژه‌های مختلف عمرانی در زمینه‌های ساختمانی ، راه‌سازی ، پل‌سازی ، سازه‌ها و بناهای آبی، جمع‌آوری و دفع فاضلاب و … مسوولیت طراحی ، محاسبه و اجرا و نظارت بر اجرا نقش داشته باشند.
کاربرد علم در زمینه آبادی و عمران کشور در رشته مهندسی عمران نقش چشم گیری دارد. یعنی هرچیزی که به آبادی یک کشور باز می‌گردد، مانند: سد، فرودگاه، جاده، برج، تونل، دکل‌های مخابرات، ساختمانهای مقاوم در مقابل زلزله، سیل و آتش و نیروگاههای برق و مصالح سبک، در حیطه کار مهندس عمران قرار میگیرد.
طیف وسیعی از کارها از جمله فعالیتهای احداث پل ، ساختمان، راه ، سیلو ، برج ، تونل و شبکه های فاضلاب در رشته ی مهندسی عمران قرار میگیرد که برای اجرای این عمران بارعایت موارد فنی واجرایی و همچنین اقتصادی که امری مهم است نیاز داریم
از جمله کارهایی که فارق التحصیلان این رشته می توانند انجام دهند می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
1) طراحی و اجرای راهها و جاده‌های مختلف ارتباطی داخل و خارج شهرها و روستاها اعم از : راههای شوسه 0 خاکی صاف شده، راههای آسفالته، بزرگراه ها و نیز راه‌آهن (مسیریابی ، پیاده کردن مسیر ، زیرسازی و روسازی)
2)محاسبه ، ساخت و اجرا ساختمانهای مختلف مسکونی، اداری و صنعتی اعم از آجری، بتنی و فولادی، نظیر ساختمانهای مسکونی ویلایی، چندطبقه، آپارتمانها و برجهای بلند و همچنین کارهای ساختمانی اداره‌ها، مدرسه‌ها، بیمارستانها ، کارخانه‌ها و مراکز صنعتی، ساختمانها و مراکز ورزشی ، تالارهای اجتماعات و….
3) طراحی و ساخت شبکه‌های آب‌رسانی به منطقه‌های شهری و روستایی جهت تامین آب شرب مورد نیاز افراد و تاسیسات مربوط نظیر: مخازن آب، لوله‌کشی ، انشعابات و … .
4) اجرای سدهای مختلف خاکی و بتنی و نیز بندهای انحرافی و سایر تاسیسات وابسته نظیر تونل یا کانال انحراف آب رودخانه جهت اجرای عملیات کارگاهی و ساخت سد، تاسیسات آبگیری از سد و کنترل ارتفاع آب در پشت سد
5)انجام بسیاری از کارهای نقشه‌برداری که برای شرکت های ساختمانی مختلف نظیر: راه‌سازی، سدسازی، و … مورد نیاز است؛ و همچنین کارهای نقشه‌کشی طراحی و معماری.
6) طراحی و ساخت خطوط انتقال آب
7)ساخت و اجرا انواع پلهای بتنی و فلزی با ابعاد و شکلهای متفاوت مثل: پلهای داخل شهری و روگذرها، پلهای خارج شهری و جاده‌ها.
8) ساخت تصفیه‌خانه‌های آب و فاضلاب شامل: ساختمانها و تاسیسات مربوط، محوطه‌سازی و … .
9) اجرای کارهای مربوط به ساماندهی رودخانه‌ها..
گرایش عمران- نقشه برداری surveying:
بدون شک، برای انجام یک کار عمرانی که ممکن است چندین سال طول بکشد ، باید نقشه برداری کرد و اطلاعات دقیقی از ابعاد مکان ساخت سازه ی مورد نظر به دست آورد.
رشته ی نقشه برداری با جغرافیا و سنجش از راه دور، ارتباط نزدیکی دارد برای مثال وقتی مهندس نقشه برداری برای تهیه ی نقشه از ماهواره کمک میگیرد، به رشته ی سنجش از راه دور نزدیک می‌شود. هم چنین نقشه برداری در دو رشته عمران وجغرافی بسیار به یکدیگر نزدیک است و تفاوت این دو بیشتر در این است که در جغرافیا از نقشه برای تهیه ی اطلس های جغرافیایی استفاده می‌شود، اما در مهندسی عمران از نقشه برداری برای برنامه ریزی و طرح های عمرانی استفاه می‌شود..
بازارکار رشته نقشه برداری:
مراکز مختلفی به صورت مستقیم و غیرمستقیم در فعالیتهای عمرانی نقش دارند که هر یک به تناسب نوع فعالیت خود، اقدام به جذب فارغ‌التحصیلان این رشته می‌کنند.
وزارت‌خانه‌های مسکن و شهرسازی، راه و ترابری، جهاد سازندگی و نیرو به صورت گسترده‌تر و سایر وزارت‌خانه‌ها، اداره‌ها ، سازمانها ، مراکز دولتی و خصوصی نظیر : وزارت‌خانه‌های آموزش و پرورش ، کشاورزی ، فرهنگ و آموزش عالی، بانکها و … به صورت مستقیم برای کارهای عمرانی خود مثل طرح و محاسبه، اجرا و نظارت بر اجرا، نیاز به استخدام مهندسان عمران دارند. علاوه بر آن ، شرکتهای مختلف مهندسان مشاور که در کشور به صورت گسترده وظیفه طراحی ، محاسبه و نظارت بر اجرای پروژه‌های ساختمانی را بر عهده دارند؛ همچنین شرکتهای ساختمانی و راه‌سازی دولتی و خصوصی که در اجرای این طرحها فعالیت دارند، تعداد کثیری از فارغ‌التحصیلان رشته عمران را استخدام می‌کنند.
وضعیت نیاز کشور به این رشته در حال حاضر:
فرصت‌های شغلی این رشته در همه جای دنیا بسیار زیاد است. در کشور ایران نیز که فعالیتهای عمرانی 30 تا 40 درصد کل بودجه کشور را به خود اختصاص می‌دهد، بازار کار یک مهندس عمران از مهندسین رشته‌های دیگر بیشتر است. بویژه این که کشور ما بعد از انقلاب در زمینه مهندسی عمران رشد زیادی داشته است.
برای پیشرفت و توسعه عمرانی در کشور ، ما به کارهای زیربنایی مثل راه، مترو و تاسیسات شهری بسیار نیازمندیم. کاری که بخش اصلی آن بر عهده مهندسین عمران است.
با توجه به نکات مذکور باید گفت که دانشجویان رشته مهندسی نقشه برداری باید به دو مسئله مطالعات تئوری و مشاهدات عملی توجه داشته و باتوجه به گسترش تکنولوژی های جدید، توفیق در مطالعه و کار با نرم افزارهای بی شمار موجود در این رشته و web یکی دیگر از کلیدهای موفقیت دانشجویان می باشد.
شایان ذکر است جایگاه کنونی رشته نقشه‌برداری از حیث تئوری و عملی در کشور، قابلیت رقابت با مسائل روز دنیا را دارد به شرط آن که در زمینه‌های عملی و کاربردهای مختلف نیز زمینه‌های فرهنگی لازم برای ارجاع کار به فارغ التحصیلان مهندسی نقشه برداری کشور، فراهم شود.